Kerken zijn niet alleen oorden van bezinning, evenzeer zijn ze stedenbouwkundige ankerpunten in de stad waarrond wijken zijn ontstaan. De terugval van het kerkbezoek en minder ‘kerkbedienaren’ stelt de vraag over zinvolle herbestemming scherp.
In Kortrijk hebben we in overleg met de kerkelijke instanties de afgelopen jaren een ambitieus kerkenplan gemaakt. Ondertussen zijn er vernieuwende en inspirerende herbestemmingen gerealiseerd of in uitvoering.
De Sint Rochuskerk kwam in private handen en straalt als ‘Artchurch’ Rochus als nooit tevoren. De omvorming van de Sint-Corneluskerk in Aalbeke tot bibliotheek, academie, vergaderruimte én devotiekapel werd bekroond met de prijs Wivina Demeester.
Momenteel ondergaat de Audomariuskerk in Bissegem een gelijkaardige transformatie én vormt het kerkplein bovendien de aanzet voor verdere dorpskernvernieuwing.
En er lonkt alweer een volgende uitdaging: de kloosters. De kloostergemeenschappen dunnen uit maar laten een rijk patrimonium na. Het zijn monumentale gebouwen met grote erfgoedwaarde en een sterke verwevenheid in het stedelijk weefsel. Zolang er kloosterlingen wonen zijn de kloosters in goede handen maar op termijn stelt zich natuurlijk de vraag naar herbestemmingen met respect voor de veelal prachtige kloosterinterieurs.
Hoe we na het Kerkenplan, ook nood hebben aan een Kloosterplan. Noem het wat mij betreft de maatschappelijke ‘voorzienigheid’.
In Kortrijk dienen zich alvast een aantal concrete cases aan. Een herinvulling van het Klooster van de Augustinessen in de Budastraat kan een hefboom zijn voor de stadsontwikkeling op het Buda eiland. Voor het klooster van de Passionisten wordt gezocht naar ruimtelijke en programmatische synergiën met de site van het Groeningeheem en de jeugdherberg. Het klooster van de Ongeschoeide Karmelietessen op de Grote Kring kwam in private handen en er wordt gewerkt aan een sterk architecturale residentiële invulling.
Het zijn maar enkele inspirerende voorbeelden hoe we met een kloosterplan ook een mooie toekomst voor nog tal van kloosters in onze stad willen verzekeren.
Je kan op de open monumentendag alvast een bezoek brengen aan het Augustinessenklooster in de Budastraat, alsook de Kapel van het Karmelietessenklooster op de Grote Kring.